Toen ik gisteren een interview las met Rudi Westendorp, hoogleraar ouderengeneeskunde in Leiden en maandenlang lid van het corona-adviesteam in Denemarken, sloeg de angst me om het hart. De man vertelt met een verbazingwekkende zelfzekerheid dat de wereld na corona nooit meer dezelfde zal zijn. Ook na het vaccin zullen wij onze ‘sociale promiscuïteit’ niet meer terugkrijgen en moeten we ons blijvend tegen elkaar leren te beschermen. Met mondkapjes én afstand. Corona zal het vrije sociale verkeer voor altijd aan banden leggen. Hij vat zijn wereldbeeld in een mooie metafoor samen door te stellen dat we eigenlijk een ‘sociaal condoom’ nodig hebben.
Gezien Rudi een expert is en we tegenwoordig alleen maar naar experts luisteren, raakte ik plots even bevangen door het idee dat het inderdaad kan dat we op een dag zo ver doorslaan in onze eenzijdige gezondheidsdrift dat we zulke dystopische fantasieën zouden gaan aanvaarden als de evidentie zelve. En al helemaal omdat Rudi niet de enige is die er zo over denkt. Ook de Amerikaanse immunoloog Anthony Fauci verkondigde al dat een vaccin niet wil zeggen dat de maatregelen zullen stoppen. Neem daarbij de gevolgen van de maatschappelijke schade die de maatregelen op de lange termijn met zich zullen brengen – de faillissementen, de depressies, de zelfmoorden, de grotere ongelijkheid, de lege staatskas en de daaropvolgende besparingsrondes – en je ziet een toekomstbeeld oprijzen waar echt niemand zin in heeft.
Daarom leek het me, voor we ons hele leven in handen van experts leggen, toch een goed idee om samen een paar afspraken te maken. Hoe ver willen we gaan om hoeveel risico exact te vermijden? Zouden we voor de zekerheid toch maar niet een paar bewijzen vragen van welke maatregelen dan precies werken, voor we dingen beginnen te verzinnen als ‘sociale condooms’? Zouden we ons niet even bezinnen over de invloed die onze massale angst potentieel heeft op de toestroom in de ziekenhuizen? Zijn er protocollen over wanneer iemand al dan niet wordt opgenomen? Na hoeveel lockdowns kunnen we besluiten dat het virus misschien niet gecrusht kan worden in een transitland als België? Zouden we niet beter fundamenteel investeren in de zorg (meer loon, personeel en capaciteit) in plaats van wekelijks ettelijke miljoenen uit te geven aan tests waarvan blijkt dat er een grote foutenmarge op zit? En zouden we niet best wat meer gedetailleerde cijfers krijgen van alles? Ik zou het erg fijn vinden hier samen even dieper op in te gaan, want die hele Rudi heeft gisteren serieus mijn dag verpest en ik zou het oprecht jammer vinden als hij hetzelfde doet met de toekomst van mijn zoon.
Verschenen in De Standaard op 20/10/2020